Zarządzanie zasobami ludzkimi – jako jedna z gałęzi całego pojęcia zarządzania – związane jest z zatrudnieniem, rozwojem oraz utrzymaniem pracowników działających efektywnie. Za to ostatnie odpowiada system motywowania pracowników, czyli proces uregulowania zachowań podwładnych, skłaniających ich do spełnienia określonych wymagań w zamian za finansowe i pozapłacowe narzędzia motywowania pracowników, tak aby obie strony odniosły swoje korzyści.
Samo słowo “motywacja” pochodzi z języka łacińskiego (łac. moveo, movere) i oznacza “wprawiać w ruch”, “popychać”, “poruszać”. Motywowanie pracowników jako klucz do sukcesu i stworzenia prężnie rozwijającej się organizacji to niełatwe zadanie, z którym muszą zmierzyć się osoby kierujące zespołem.
Rodzaje motywacji
Motywacja wewnętrzna – pochodzi z “wnętrza” człowieka, wynika z samej istoty zadania – sprawia to radość pracownikowi, a wykonanie jednego polecenia motywuje go do wykonania drugiego. Rodzaj ten ma swoje fundamenty w właściwościach indywidualnych człowieka, np. jego zainteresowaniach i cechach charakteru.
Motywacja zewnętrzna – jest zorientowana na korzyści materialne, najczęściej budowana za pomocą kar i nagród. Oddziałuje, wpływając na pracowników w sposób mający pobudzić pracownika do wykonania określonych celów.
Sposoby motywowania pracowników
Managerowie, chcąc osiągać coraz większą efektywność działania pracowników, tworzą specjalny system motywowania, który musi być zgodny z polityką przedsiębiorstwa. Taki system jest po to, by maksymalnie wykorzystać kapitał i potencjał podwładnych.
Pracodawca powinien dogłębnie poznać potrzeby pracowników do opracowania odpowiedniego planu motywacji, bowiem to, co atrakcyjne dla liderów nie zawsze musi być atrakcyjne dla pracownika – każdy ma inne pasje, marzenia i poglądy.
Metody motywacji
Dobry manager to świadomy manager. Musi budować w pracowniku wiarę we własne kompetencje, wspierać, a także dokładnie omówić cele działania. Dużą rolę odgrywa tu komunikacja – nie chodzi o to, by kontaktować się za pomocą bezuczuciowych maili, ale rozmawiać z pracownikami i okazywać im zrozumienie. System motywacji może wykorzystywać narzędzia motywowania pracowników, by poprowadzić zespół do konkretnych działań, a w rezultacie wykonania celu, jaki był założony. Służyć do tego mogą:
- finansowe czynniki motywacji, czyli takie jak wysokie wynagrodzenie, atrakcyjny system premii i nagród;
- pozapłacowe czynniki motywacji – tj. elastyczny czas pracy, atrakcyjna ścieżka kariery, szkolenia rozwijające kompetencje, bony żywieniowe, czy dostęp do prywatnej opieki medycznej.
Motywowanie pracowników to bardzo ważny czynnik oddziałujący na pracę całej organizacji. Trudno jednoznacznie stwierdzić, które czynniki motywacyjne są najistotniejsze, ponieważ nie ma jednego skutecznego sposobu motywowania dla wszystkich. Należy je stosować umiejętnie i dopasować jednocześnie do potrzeb pracownika i przedsiębiorstwa.